przygotowanie

przygotowanie (set play)

W zadaniach bezpośrednich przygotowanie to gotowe przed wstępem odpowiedzi białych na ruchy czarnych. W macie pomocniczym przygotowaniem jest droga do mata krótsza o pół ruchu niż rozwiązanie. W rozwiązaniu wobec braku ruchu wyczekującego droga do mata ulega zamianie.

Poniżej przedstawiam zadanie naszego mistrza międzynarodowego.

Czytaj dalej „przygotowanie”

rozwiązanie

rozwiązanie (solution)

Sekwencja posunięć, które rozwiązują kompozycję szachową. Są też inne definicje rozwiązania.

rozwiązanie autorskie (author’s solution)

Obejmuje nie tylko wszystkie posunięcia, które rozwiązują kompozycję szachową, ale także ruchy, które jej nie rozwiązują: przygotowanie, złudy tematyczne z ich obaleniami, a w studiach ważne podwarianty.

W turniejach solvingowych, aby zdobyć pełne punkty rozwiązujący (solver) musi podać:

 

werdykt

werdykt  (award)

Wynik konkursu w układaniu zadań lub studiów przygotowany przez wybranego wcześniej sędziego. Werdykt staje się ostatecznym po jego zatwierdzeniu, zwykle po trzech miesiącach.

Z reguły sędzia wybiera kilka nagród, wyróżnień honorowych i pochwał. W konkursie drużynowym sędzia zwykle ustala jedynie kolejność miejsc.

nagroda (prize)

Najwyższe wyróżnienie w konkursie układania kompozycji szachowych charakteryzujące się oryginalnością pomysłu z przekonującą formą realizacji.

wyróżnienie honorowe (honourable mention)

Pośrednie wyróżnienie w konkursie układania kompozycji szachowych charakteryzujące się oryginalnością pomysłu z formalną słabością realizacji. Niekiedy określane jako wzmianka zaszczytna.

pochwała (commendation)

Najniższe wyróżnienie w konkursie układania kompozycji szachowych charakteryzujące się atrakcyjnością bez szczególnej oryginalności.

mat

mat  (mate)

Koniec partii szachowej, charakteryzujący się tym, że król jednej ze stron jest atakowany i nie może być obroniony w żaden sposób. W kompozycji szachowej wyróżniamy niżej wymienione rodzaje matów.

mat czysty (pure mate)

Pozycja matowa, w której każde pole wokół czarnego króla jest tylko raz atakowane lub blokowane przez czarną bierkę. Figura blokująca może być związana, jeśli jest to konieczne do dania mata. Podwójny szach jest dozwolony, jeśli czarne mogłyby się obronić bez niego.

mat ekonomiczny (economical mate)

Pozycja matowa, w której biorą udział wszystkie figury strony matującej. Wyjątek może stanowić król.

mat wzorowy (model mate)

Połączenie mata czystego i ekonomicznego.

mat idealny (ideal mate)

To mat wzorowy, w którym biorą udział wszystkie bierki znajdujące się na szachownicy.

mat lustrzany (mirror mate)

Pozycja matowa, w której wszystkie pola wokół matowanego króla są puste.

mat doskonały (perfect mate)

Połączenie mata wzorowego i lustrzanego.

Czytaj dalej „mat”

nielegalna pozycja

nielegalna pozycja (illegal position)

Pozycja jest legalna jeśli mogła powstać w partii szachowej. W przeciwnym wypadku taka pozycja jest określana jako nielegalna.  Istnieje ponadto określenie „względnie nielegalna pozycja”, które oznacza, że w pozycji początkowej mamy niestandardowy materiał (dorobione figury). Taka pozycja jest w zadaniach ortodoksyjnych uznawana za wadę. Poniżej zamieszczam przykładowe takie zadanie.

Czytaj dalej „nielegalna pozycja”