dominacja (domination theme)
Idea w studium. Figury białych kontrolują pola, na które mogłyby pójść czarne figury, w wyniku czego giną.
Poniżej przykład tego tematu w studium sprzed stu lat.
Rinck, Henri
La Stratégie, 1920
wygrana
pat
pat (stalemate)
Koniec partii szachowej, charakteryzujący się tym, że strona będąca na ruchu nie może wykonać żadnego posunięcia, a jej król nie jest atakowany.
Kozłowski Szaja
Urodził się w 1910 roku, zmarł w 1943. Mieszkał w Łodzi i tam zginął w czasie okupacji niemieckiej. Komponował studia. Pośmiertnie otrzymał tytuł arcymistrza krajowego kompozycji szachowej (2013). Opublikował kilkadziesiąt studiów. W jubileuszowej księdze Łódzkiego Towarzystwa Zwolenników Gry Szachowej (1938) zamieszczono odrębny rozdział zawierający 12 jego najlepszych prac. 5 jego zadań zostało opublikowanych w Albumach FIDE (5 pkt.).
rozwiązanie
rozwiązanie (solution)
Sekwencja posunięć, które rozwiązują kompozycję szachową. Są też inne definicje rozwiązania.
rozwiązanie autorskie (author’s solution)
Obejmuje nie tylko wszystkie posunięcia, które rozwiązują kompozycję szachową, ale także ruchy, które jej nie rozwiązują: przygotowanie, złudy tematyczne z ich obaleniami, a w studiach ważne podwarianty.
W turniejach solvingowych, aby zdobyć pełne punkty rozwiązujący (solver) musi podać:
- w dwuchodówkach – wstęp;
- w trzychodówkach i wielochodówkach – wstęp, groźbę (jeżeli istnieje) i wszystkie warianty do przedostatniego ruchu białych włącznie;
- w studiach – wszystkie ważne warianty aż do oczywistej wygranej lub remisu;
- w samomatach – wstęp, groźbę (jeśli istnieje) i wszystkie warianty aż do ostatniego ruchu białych;
- w matach pomocniczych – wszystkie ruchy włącznie z matem.
werdykt
werdykt (award)
Wynik konkursu w układaniu zadań lub studiów przygotowany przez wybranego wcześniej sędziego. Werdykt staje się ostatecznym po jego zatwierdzeniu, zwykle po trzech miesiącach.
Z reguły sędzia wybiera kilka nagród, wyróżnień honorowych i pochwał. W konkursie drużynowym sędzia zwykle ustala jedynie kolejność miejsc.
nagroda (prize)
Najwyższe wyróżnienie w konkursie układania kompozycji szachowych charakteryzujące się oryginalnością pomysłu z przekonującą formą realizacji.
wyróżnienie honorowe (honourable mention)
Pośrednie wyróżnienie w konkursie układania kompozycji szachowych charakteryzujące się oryginalnością pomysłu z formalną słabością realizacji. Niekiedy określane jako wzmianka zaszczytna.
pochwała (commendation)
Najniższe wyróżnienie w konkursie układania kompozycji szachowych charakteryzujące się atrakcyjnością bez szczególnej oryginalności.
studium
studium (study)
Kompozycja szachowa, w której białe wygrywają lub remisują jedynym interesującym sposobem przy najlepszej grze czarnych. W studium białe przeważnie zaczynają. Z uwagi na treść studia dzieli się na:
- artystyczne – charakteryzujące się intensywną grą z widowiskowymi kombinacjami, niespodziankami, groźbami i kontr-groźbami oraz finałem, który zapadnie w pamięć rozwiązującego.;
- romantyczne – zwykle znacznie odbiegające od szachów praktycznych czy studiów artystycznych;
- analityczne – opierające się na dokładnej analizie poprawności skomplikowanych pozycji.
Poniżej przedstawiam efektowne studium naszego arcymistrza międzynarodowego.
Rusinek, Jan
StrateGems 2001
1 nagroda
remis